nr. 0057

Nico Adriaans Stichting

De Nico Adriaans Stichting ondersteunt mensen met een verslaving en andere Rotterdammers door aan te sluiten op hun leefwereld met naastenliefde, moed en rechtvaardigheid.

“Onze medewerkers weten op natuurlijke wijze aansluiting te vinden bij de doelgroep. We verdiepen ons in, en sluiten aan bij hun leefwereld. Dat is het uitgangspunt, de leefwereld, niet het systeem. Wij kunnen dat omdat we een lage drempel en een hele lange adem hebben.’’
Frans Brouwers

De NAS heeft een rijke geschiedenis die uiteraard bepaald werd én wordt door de mensen die zich voor de stichting inzetten en haar bestaan mogelijk maken. Het verhaal van de NAS wordt hieronder verteld door vier belangrijke vaandeldragers.

Het verhaal begint bij naamgever Nico Adriaans. Nico Adriaans speelt vanaf 1980 een belangrijke rol bij de opvang van verslaafden. Met ds. Hans Visser richt hij een eethuis op voor verslaafden in de Pauluskerk.

Nico Adriaans start in 1986 als veldwerker bij het Instituut voor verslavingsonderzoek (IVO.) Hij werkt daar mee aan een experimenteel opvanghuis in Rotterdam West, een project dat bewijst dat mensen met een verslaving in een woonwijk kunnen worden ondergebracht, mits voldoende begeleid. Dit idee, dat aanvankelijk werd verworpen, is nu officieel beleid van de gemeente Rotterdam. Nico Adriaans overlijd in 1995 op jonge leeftijd (37) aan de gevolgen van HIV. Zijn naam wordt verbonden aan een stichting; een eerbetoon aan zijn belangrijke werk. Naast mensen met een verslaving een veilige plek bieden op het terrein van de Couwenburg nabij het Hofplein, inclusief medische dienst, vinden ook mensen zonder verblijfsdocumenten bij de NAS rust en een plek voor de nacht.

Ds. Hans Visser, hervormde predikant, start in de loop van 1980, zoals hij het zelf omschreef een ’missionair experiment’ in de binnenstad.
De Pauluskerk, wordt een diaconaal centrum waar iedereen welkom is. Met een schare vrijwilligers, vanuit de kerk en daarbuiten staat hij voor hen klaar die dat nodig hebben. De Pauluskerk wordt een plek waar men mag zijn wie hij is. Er worden geen eisen en voorwaarden gesteld of geprobeerd om mensen te laten afkicken van verslavingen die zij hebben. Er is plek om zowel drugs of een warme maaltijd te gebruiken. Ook in de buitenlucht. Aan de zijkant van het Centraal station ontstaat een plek, omheind door hekken waar gebruikers en dealers elkaar ontmoeten: het beruchte ‘Perron Nul’. Deze plek werkt als een magneet en in de jaren negentig neemt de overlast toe, ook in de wijken, voornamelijk in West,  waar mensen uit het buitenland hun weg zoeken naar de zogeheten ‘drugspanden’. Perron Nul wordt na een bijna bestorming door woedende mariniers in 1992 gesloten en de Pauluskerk wordt in 2007 gesloopt. De nieuwe Pauluskerk wordt niet meer dezelfde grenzeloze opvangplek, er is een andere benadering ook vanuit de gemeente politiek. Ds. Visser verhuist op een bepaalde manier mee met “zijn” kwetsbare mensen met een verslaving. Tot aan 2019 komt hij elke week naar de NAS in de Vijverhofstraat om er filosofieles te geven.

Frans Brouwers, directeur bestuurder van de NAS van 2009 tot 2020 neemt in zekere zin het stokje over van ds. Visser. Hij maakt zich sterk voor de bezoekers en is geïnspireerd door de wijze van benadering van kwetsbare Rotterdammers in de Pauluskerk: allereerst aansluiten bij de leefwereld zonder oordeel. In 2012 wordt de Couwenburg het toneel van acties als gevolg van de gedwongen verhuizing.  Bij deze verhuizing naar het ZOHO gebied (huidige plek NAS Huiskamer) blijkt er geen plek meer te zijn voor mensen die alleen voor dagbesteding komen en zelf een dak boven hun hoofd hebben. De strijd wordt gewonnen. De NAS krijgt haar huiskamer aan de Vijverhofstraat, ook voor mensen met een eigen woning. Hier komen nu dagelijks ca. 70 unieke personen voor sociaal contact, een warme maaltijd en dagbesteding. In tien jaar tijd wordt de NAS een belangrijke organisatie in de maatschappelijke opvang in Rotterdam. Zij breidt haar zorg van dag- en nachtopvang uit met ambulante woonbegeleiding, bemoeizorg, dagbesteding en activering, kleinschalige pensions, opvang voor mensen in de Landelijke Vreemdelingen Voorziening (LVV) en de laatste jaren opvang voor jongeren. Frans Brouwers overlijdt tot groot verdriet van medewerkers en cliënten in de zomer van 2020. Vanuit de wetenschap dat hij ongeneeslijk ziek is, zorgt hij voor een opvolger passend bij het DNA van de NAS: Anita Schaaij.

Anita Schaaij is een bevlogen en betrokken persoon met ruime ervaring binnen de maatschappelijke opvang. Na een korte maar intensieve samenwerking met Frans Brouwers, stuurt zij de NAS aan met  liefde en aandacht. Haar bijdrage is een krachtige professionalisering van de NAS: zij werkt aan doelgerichte kennis en expertise om cliënten professioneler te kunnen begeleiden. Extern zoekt zij aansluiting bij nieuwe partners in de stad om voor nog meer kwetsbare burgers het leven merkbaar te verbeteren.Duidelijk is al, dat zij het activistische vaandel van de NAS, aan haar doorgegeven door Nico Adriaans en Frans Brouwers, hoog houdt.